Het kabinet kondigde gisteren al een pakket maatregelen aan tegen de verspreiding van het coronavirus, waarvan de avondklok de meest in het oog springende is: sinds de Tweede Wereldoorlog is de maatregel niet meer in gebruik geweest. Het voorstel moest alleen nog door de Tweede Kamer worden aangenomen, en die is kritisch.
Toch komt de avondklok er vanaf zaterdag, alleen een half uurtje later: een meerderheid van de Kamer steunde het voorstel van D66 om de regel pas om 21.00 uur in te laten gaan. De eindtijd van 04.30 uur blijft zoals die is.
De avondklok roept veel vragen op, ook bij onze lezers en volgers op social media. De belangrijkste vragen en antwoorden:
Voor wie gelden er uitzonderingen?
Je mag alleen naar buiten als het noodzakelijk is, zo staat op de site van de Rijksoverheid met alle maatregelen. Voor mensen die van hun werkgever de straat op moeten, is een uitzondering gemaakt op de avondklok. Zij moeten een Werkgeversverklaring avondklok bij zich dragen, waarin staat dat hun werk buitenshuis essentieel is voor het bedrijf. De werkgever bepaalt zelf of dat wel of niet nodig is, de overheid komt daarbij niet aan te pas voor een beoordeling.
Zo'n werkgeversverklaring hoeft niet uitgeprint te worden, maar kan ook digitaal getoond worden vanaf een tablet of smartphone.
Ook om de hond uit te laten mag je na 21.00 uur nog in je eentje buiten zijn. Hetzelfde geldt om van en naar het buitenland te reizen, om naar een uitvaart te gaan of om een hulpbehoevend mens of dier te helpen. Over examens in het hoger onderwijs was even twijfel, maar die vallen nu ook onder de uitzonderingen.
Tenslotte mag je na 21.00 uur ook nog de straat op als je daartoe bent opgeroepen door een rechter of officier van justitie. Dit moet je wel kunnen aantonen. En ook voor gasten in een tv-programma dat live wordt uitgezonden, worden uitzonderingen gemaakt.
De volledige lijst uitzonderingen vind je hier. In sommige gevallen moet je een ingevulde 'eigen verklaring' bij je hebben. Bij het uitlaten van de hond of voor een een calamiteit hoeft dat niet.
Kan ik nog naar de winkel, of eten laten bezorgen?
Supermarkten en afhaallocaties van horeca moeten de deuren sluiten rond 20.15 uur. Bezorgers van maaltijden mogen wel eten rondbrengen, mits ze een verklaring van hun werkgever kunnen laten zien.
Wat voor straf staat er op overtreding, en wordt er gehandhaafd?
Als je toch de straat op gaat zonder geldige reden, kan de politie je een boete geven van 95 euro. Daarop wordt ook direct gehandhaafd, zei premier Rutte gisteren tijdens de persconferentie. Er is dus geen gedoogbeleid in de eerste paar dagen. Als je zelf een werkgeversverklaring in elkaar knutselt, waarschuwde Rutte, wordt dat gezien als fraude. Daar staat een hogere straf op.
Is zo'n avondklok niet in strijd met de grondwet?
Zo'n recht staat helemaal niet in onze grondwet, zegt hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans. Het staat wel in het 'Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten' uit 1966, waarvan Nederland een van de ondertekenaars is. Artikel 12 daarvan benadrukt het 'recht op vrije verplaatsing en vrije vestiging'.
Maar, zegt Voermans, "dat IVBPR-verdrag stelt ook dat het kan worden beperkt om bijvoorbeeld de openbare orde te beschermen, of de volksgezondheid. Als je maar een goed verhaal hebt, en het proportioneel is, dan kan het.
Ernst Kuipers vreest voor nieuwe coronagolf door Britse variant
Het LNAZ heeft berekend wat de gevolgen van de Britse variant kunnen zijn, zodat de overheid en de zorg zich kunnen voorbereiden. De overheid gaat ervan uit dat nu 3 tot 5 procent van alle positief geteste personen de Britse variant onder de leden heeft. Die mutatie is besmettelijker dan eerdere versies van het virus.
De belangrijkste informatie over het Pfizer-vaccin op een rij
In januari hebben ziekenhuismedewerkers in de acute zorg, zoals ambulancepersoneel, het Pfizer-vaccin gekregen. Ook medewerkers van verpleeghuizen worden vanaf januari ingeënt met dit vaccin.
Britse variant coronavirus in Fries woonzorgcentrum: twee doden
Begin januari was er al sprake van een corona-uitbraak in ‘t Suyderhuys waarbij twee personen overleden. Ook werd er duidelijk dat twee mensen besmet waren met de Britse variant van het virus. Om meer duidelijkheid te krijgen besloot de GGD meer bewoners te testen.
Wat weten we nu van de Britse coronavariant?
De Britse variant werd voor het eerst in september in Engeland ontdekt. Halverwege december was deze variant al verantwoordelijk voor twee derde van de besmettingen in Londen. In Nederland loopt het aandeel mensen dat de Britse variant onder de leden heeft sinds eind vorig jaar op. Begin december werd de Britse variant hier nog maar bij ongeveer 1 procent van de mensen die positief testten op het coronavirus aangetroffen. Inmiddels is dit bij ongeveer 11 procent het geval.
Avondklok alleen nodig om bijeenkomsten jongeren tegen te gaan
"Het OMT ziet momenteel geen aanleiding de lockdown aan te scherpen", is te lezen in het document dat op maandag werd gedeeld met het kabinet. "Het OMT adviseert wel gerichte aanvullende maatregelen te nemen voor het tegengaan van bijeenkomsten van (grote) groepen jongeren."
Bewoners verpleeghuizen vanaf maandag gevaccineerd tegen coronavirus
De inwoners van verpleeghuizen en instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking worden ingeënt met het vaccin van Pfizer. Daar kan eerder mee worden begonnen doordat Nederland een extra bestelling van die vaccins heeft gedaan.