Nee, niet vanaf 21 april gaan de terrassen open, maar op zijn vroegst 28 april. Als de coronacijfers het toelaten, moet je daar altijd bij zeggen. Wat maakt die ene week nou uit? Experts zeggen dat het wel degelijk verschil kan maken.
Vorige week woensdag werd 21 april genoemd als mogelijke datum voor versoepelingen, gisteren verschoof die datum naar 28 april.
Je eerste gedachte is misschien: een week, wat is dat nu? Zeven dagen uitstel van dat o zo gewenste terrasje. Is dat nou écht wat het verschil maakt? Hoogleraar klinische epidemiologie Frits Rosendaal was er in ieder geval tevreden over. "Nu hebben we meer tijd om te kijken hoe de ziekenhuisopnames zich ontwikkelen."
Ic-opnames stijgen nog altijd
Rosendaal werkt in het Leids Universitair Medisch Centrum en zag de intensive care in zijn ziekenhuis volstromen. Hij denkt niet dat de ic op 28 april zomaar leeg is, maar het geeft wel tijd. En die tijd kan zomaar eens goud waard zijn.
Want, zo zegt Rosendaal: "De ic's in Nederland liggen net zo vol als vorig jaar april, toen we allemaal bang voor het virus thuiszaten." Nu zijn we een stuk minder bang. Nadat er begin dit jaar een stagnatie te zien was in de ziekenhuiscijfers, stijgen die de laatste weken juist weer. "We moeten kijken of de huidige opnamestijging aanhoudt. Daar is tijd voor nodig."
50-plus gevaccineerd? 'Dan loopt de ic leeg'
Als de stijging verder doorzet, dan komt 28 april voor de versoepelingen ook te vroeg, zegt Rosendaal. Maar er is nog een factor die kan en moet gaan helpen: vaccineren. "Op onze ic liggen voornamelijk 50-plussers. Als je die groep hebt gevaccineerd, dan loopt de ic leeg. Daarom is het ook zo ongelukkig dat we zijn gestopt met het prikken met AstraZeneca."
Ook viroloog Gorben Pijlman vindt het vanuit virologisch perspectief verstandig dat de versoepelingen even zijn uitgesteld, maar zegt erbij dat hij niet verwacht dat de cijfers in een week sterk zullen dalen. "Een week kan heel veel schelen als je strenge maatregelen hebt, waar we ons aan houden. Daar win je dan weer heel veel tijd mee."
Regelvermoeidheid
Maar zo gaat het nu niet, weet Pijlman ook. "Mensen kunnen het niet meer aan. De kracht van de maatregelen was vorig jaar heel sterk, de beelden van de ic kwamen echt binnen. Daar is vermoeidheid ontstaan, de boodschap heeft aan kracht ingeboet."
Er is een andere reden waarom Pijlman denkt dat het uitstel van de versoepelingen wel zinvol kan zijn. De nieuwe datum strekt namelijk voorbij Koningsdag. Een dag van gezelligheid, drukte, en dus kans op besmetting.
Koningsdag
Dat hoeft overigens niet, zegt Pijlman. "Als mensen naar buiten gaan en op de regels letten, dan kan het goed gaan. Maar als het minder lekker weer is, mensen op elkaar gepakt gaan staan en gaan feesten in boten of langs de kade, dan kan zo'n dag flinke gevolgen hebben."
Gevolgen die een gevreesde 'code zwart' tot gevolg zouden kunnen hebben. "We zitten nog niet op de piek van de ic-opnames. Dat betekent dat de situatie zorgelijk is en we voorzichtig moeten zijn", zei viroloog Marion Koopmans van het Erasmus MC in Buitenhof.
Ook zij vindt dat er perspectief moet zijn voor de versoepeling? "Maar wanneer precies, dat zal echt zeer zorgvuldig bekeken moeten worden."
Hugo de Jonge reageert ook op het uitstel. Hij zegt dat we nog niet over de piek van de derde golf heen zijn. "Als we versoepelingen willen zetten, en eerste stappen willen zetten, moeten we over die piek heen. Die piek is wel in zicht."
Justitieminister Ferd Grapperhaus zei vanmiddag dat het RIVM een week geleden perspectief zag. "Maar de cijfers vielen daarna tegen. We hebben te maken met overvolle ic's. En daarom luidde dit weekend de hele strakke waarschuwing: het is nu nog te vroeg."
Prikken, prikken, prikken
Viroloog Pijlman ziet maar één uitweg uit deze pandemie: prikken. En ook daarvoor is tijd nodig. "De echte oplossing is doorprikken. Als ik zie dat er bijna een half miljoen prikafspraken op een dag zijn gemaakt, dan is dat heel goed. En als je voldoende mensen hebt gevaccineerd, dan kan het aantal besmettingen echt als een plumpudding in elkaar zakken."
Wat mag wel en wat mag niet? De nieuwe coronamaatregelen op een rij
Vanaf volgende week maandag gaan de middelbare scholen weer open. Wel onder strikte voorwaarden. Leerlingen moeten minimaal een dag per week naar school en meer indien verantwoord. Ook zijn ze verplicht mondkapjes te dragen en anderhalve meter afstand te houden. Wie klachten heeft, moet zich laten testen en bij een positieve test in quarantaine. Ook mbo-instellingen gaan gedeeltelijk open. Alle leerlingen op alle niveaus mogen een dag in de week naar school.
Avondklok verlengd tot 15 maart, begin maart nieuw besluit
Demissionair premier Mark Rutte en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge zullen dat volgens de bronnen dinsdagavond bekendmaken.
Kappers en scholen onder strikte voorwaarden weer open, winkelen op afspraak
Het lijkt erop dat in elk geval de middelbare scholen vanaf maandag 1 maart weer deels opengaan. Het zou gaan om een aantal dagen per week. Hoe dat er precies uit gaat zien, is nog onduidelijk. Ook MBO'ers zouden weer gedeeltelijk naar school kunnen en vooral voor jongeren zouden er ruimere mogelijkheden komen om te sporten.
Avondklok blijft gewoon: ook Eerste Kamer stemt in met spoedwet
In de senaat klonk veel kritiek op de juridische onderbouwing door het kabinet, maar er tekende zich gedurende dag toch een ruime meerderheid af.
Hof doet over week uitspraak in avondklokzaak • Rechter wil 'grondig' kijken
De rechtbank in Den Haag zette dinsdag een streep door de avondklok en oordeelde dat die uitspraak direct ingaat. Volgens de Haagse rechtbank waren daar twee redenen voor. Zo vond de rechter de wet die de avondklok mogelijk moest maken ongeschikt, omdat er een soort noodwet voor is gebruikt door het kabinet. Ook vond de rechter dat onvoldoende is aangetoond dat er noodzaak voor de avondklok is.
Hoger beroep avondklok: Grote kans dat kabinet gelijk krijgt van gerechtshof
De avondklok werd door het kabinet ingesteld op basis van een noodwet, waarin staat dat een kabinet in noodgevallen regels kan invoeren zonder overleg met de Tweede en de Eerste Kamer. De rechtbank oordeelde dinsdag dat de avondklok geen maatregel was waarmee niet kan worden gewacht, 'zoals bijvoorbeeld het geval is bij een dijkdoorbraak'.