Vrijdag is het AstraZeneca-vaccin goedgekeurd en publiceerde Janssen de resultaten van diens vaccinonderzoek. Deze twee vaccins zijn zogenaamde vectorvaccins. Ze maken gebruik van een andere techniek dan de eerste twee vaccins die zijn toegelaten tot de Europese Unie, die van Moderna en Pfizer.
Als je een vaccin maakt,wil je het immuunsysteem activeren. AstraZeneca en Janssen doen dit, net zoals Pfizer en Moderna door het lichaam zelf een klein stukje van het coronavirus te laten maken.
Hoe ze het recept voor dit stukje coronavirus afleveren, verschilt alleen. Pfizer en Moderna maken hiervoor gebruik van vetbolletjes en Janssen en AstraZeneca maken hiervoor gebruik van onschuldige verkoudheidsvirussen.
Die verkoudheidsvirussen zijn zo aangepast dat wanneer ze in je lichaam komen, ze zich niet kunnen vermenigvuldigen. Dit betekent dat deze virussen je dus niet ziek kunnen maken.
Hoe werken deze vaccins?
Aan deze verzwakte verkoudheidsvirussen wordt het recept voor een klein onderdeel van het coronavirus toegevoegd. Als het vaccin wordt ingespoten, dringen de verkoudheidsvirussen je cellen binnen. Dit is niet schadelijk; ieder virus dat een mens kan besmetten doet dit.
Het verkoudheidsvirus is zo een soort vervoersmiddel, dat kun je ook een vector noemen, om het recept voor het coronavirus in de cel af te leveren. Met dit recept kan in de cel een klein stukje van het coronavirus worden gemaakt.
Van dit kleine stukje coronavirus kan je onmogelijk COVID-19 krijgen. Het complete kookboek dat nodig zou zijn om een coronavirus mee te maken, zit namelijk niet in het vaccin.
Het kleine stukje coronavirus dat wordt aangemaakt, zorgt er wel voor dat je immuunsysteem getraind wordt. Onderdeel van deze training is de aanmaak van antistoffen. Die antistoffen kunnen ervoor zorgen dat, als je het coronavirus een keer echt tegenkomt, het snel onschadelijk kan worden gemaakt.
Zeldzame verkoudheidsvirussen nodig
Anke Huckriede, hoogleraar Vaccinologie aan het UMCG, legde eerder in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde uit dat een nadeel van vectorvaccins is dat je immuunsysteem ook kan reageren op het (onschuldige) virus in het vaccin. Als je daar afweer tegen hebt opgebouwd, omdat je al eens besmet bent geweest met dit verkoudheidsvirus, kan je immuunsysteem de prik minder effectief maken.
Het is bij dit soort inentingen dus belangrijk dat je geen virus gebruikt waartegen veel mensen al sterke afweer op hebben gebouwd. Om deze reden gebruikt AstraZeneca dus een virus dat alleen bij chimpansees voorkomt en Janssen een verkoudheidsvirus dat minder gangbaar is dan veel andere verkoudheidsvirussen. Bovendien blijkt uit onderzoek dat bij het verkoudheidsvirus dat Janssen gebruikt, de bestaande afweer het vaccin waarschijnlijk gewoon z'n werk laat doen.
Hoe zit het met de bijwerkingen?
We weten dat vectorvaccins, net zoals de mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna, tot kortstondige bijwerkingen als een pijnlijke arm, verhoging of vermoeidheid kunnen leiden.
Je krijgt dit soort bijwerkingen, omdat de inentingen je immuunsysteem aanzwengelen. Dit kan ervoor zorgen dat je je even minder goed voelt, maar dit is dus wel een teken dat de prik goed werkt.
Is deze techniek al eerder toegepast?
Vectorvaccins zijn relatief nieuw, maar er zijn al vectorvaccins in de Europese Unie toegelaten. Zo keurde het Europees Medicijnagentschap vorig jaar een vectorvaccin van Janssen tegen ebola goed.
Deze mensen mogen nog wel naar buiten als de avondklok dit weekend ingaat
Het is nog niet duidelijk wanneer de maatregel precies van kracht wordt. De Tweede Kamer moet nog instemmen met het voorstel. Het debat daarover staat morgenochtend gepland om 10.15 uur.
Dit zijn de nieuwe coronamaatregelen die het kabinet wil nemen
Het dringende advies voor thuisbezoek wordt aangescherpt van 2 naar 1 bezoeker per dag. Ook voert het kabinet een vliegverbod in vanuit het Verenigd Koninkrijk, maar ook vanuit Zuid-Afrika, Brazilië, Argentinië, Bolivia, Kaapverdië, Chili, Colombia, Ecuador, Frans-Guyana, Guyana, Panama, Paraguay, Peru, Suriname, Uruguay en Venezuela.
Kabinet houdt woensdag persconferentie, deze week extra coronamaatregelen
De Jonge schrijft in de brief dat de persconferentie aan het begin van de middag zal plaatsvinden. Het is niet bekendgemaakt welke maatregelen dan ingesteld zullen worden.
Politie onderzoekt geweld demonstratie Museumplein, twee agenten gewond
Volgens de politie was een groep van tweehonderd tot tweehonderdvijftig demonstranten„ duidelijk uit op de confrontatie. Stenen werden uit de straat gehaald en naar agenten gegooid. Ook hadden sommigen vechthandschoenen, slagwapens en vuurwerk bij zich, laat de politie weten.
Kuipers raadt avondklok aan in verband met Britse coronavariant
De tijd die je hebt is maar heel beperkt waarschuwt hij. Hoe sneller je een maatregel invoert, hoe meer impact die heeft.” Kuipers verwacht dat de huidige dalende trend in het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames van korte duur zal zijn door de verspreiding van de Britse mutatie. Hij pleit daarom voor maatwerk: in gebieden waar de gemuteerde versie van het virus veel voorkomt zouden mensen binnen een bepaalde straal zo snel mogelijk moeten worden gevaccineerd.
Bij de politie worden de roosters voor de avondklok al gemaakt
De Nationale Politie houdt er ernstig rekening mee dat er vanaf aanstaande donderdag 21 januari sprake zal zijn van een verscherping van de coronamaatregelen. Agenten van de Nationale Politie hebben de afgelopen dagen intern bericht gekregen dat voorbereidingen worden getroffen tot een avondklok mogelijk ingaande vanaf aankomende donderdag 21 januari.